Jak wygląda cyberbezpieczeństwo w Polsce i jak chronić dane w świecie online?

8 listopada, 2023 Wyłączono przez Dawid
Jak wygląda cyberbezpieczeństwo w Polsce i jak chronić dane w świecie online?

Kiedyś cyberbezpieczeństwo w Polsce kojarzyło się głównie z tym, aby dzieci nie miały dostępu do treści niedozwolonych. Dzisiaj natomiast skupia się głównie na ochronie danych osobowych.

Jak cyberbezpieczeństwo wygląda w Polsce?

Jak wynika z raportu „Rynek Cyberbezpieczeństwa w Polsce 2020 analiza rynku i prognozy rozwoju na lata 2022-2025”, wydatki na sprzęt, oprogramowanie i usługi związane z cyberbezpieczeństwem wyniosły około półtora miliarda złotych. Ostatnie wydarzenia, np. pandemia i sytuacja na Wschodzie, z pewnością przyczyniły się do wzmożonej aktywności związanej z cyberbezpieczeństwem.

Świadomość Polski w tym zakresie z pewnością rośnie. Jeszcze kilka lat temu, mimo że wiele firm uznawało cyberbezpieczeństwo za jeden z ważniejszych priorytetów, to nie podejmowały żadnych konkretnych działań w tym obszarze. Badania  PMR wykazały, że wiele firm nie wdrożyło zaplanowanych rozwiązań w zakresie cyberbezpieczeństwa. Obecnie obserwujemy zmiany i coraz więcej przedsiębiorstw decyduje się na aktywne działanie. 

Głównym celem strategii na lata 2022–2024 było zwiększenie odporności na zagrożenia w wielu sektorach, takich jak sektor publiczny, wojskowy i prywatny. Ponadto strategia ta promuje dobre praktyki, aby zapewnić  lepszą ochronę obywateli.

Dzisiaj już wiemy, że ochrona w świecie wirtualnym jest czymś koniecznym. Zagrożenia w sieci czyhają na każdym kroku, dlatego tak ważne jest to, aby wiedzieć jak się przed nimi bronić i minimalizować ryzyko. 

Jakie pojęcia warto znać w obszarze cyberbezpieczeństwa?

Pierwszym z nich jest „cyberprzestrzeń”. Istnieje wiele definicji tego pojęcia, ale z praktycznego punktu widzenia ważne jest, że jest to obszar, który nie istnieje w świecie rzeczywistym. To infrastruktura służąca do przesyłania informacji, umieszczona w świecie cyfrowym.

Cyberbezpieczeństwo w Polsce – czym jest?

Tutaj również praktycy spierają się o to, czym tak właściwie jest to pojęcie. Jednak można powiedzieć, że cyberbezpieczeństwo to nic innego jak odporność systemów informacyjnych na działania naruszające poufność, integralność, dostępność oraz autentyczność.

Wymienione wyżej elementy mają swoje znaczenie:

  • Poufność dotyczy przekazywania danych osobowych.
  • Integralność odnosi się do zachowania danych w nienaruszonym stanie.
  • Dostępność mówi o dostępie do danych w odpowiednim momencie.
  • Autentyczność związana jest z uprawnieniami osoby tworzącej dane.

Jak należy rozumieć cyberbezpieczeństwo?

Ważne jest zrozumienie różnicy między przestrzenią realną a wirtualną. Głównym przedmiotem cyberbezpieczeństwa są prawa niematerialne, czyli dane. Jednak to wcale nie oznacza, że cyberbezpieczeństwo nie dotyczy w żaden sposób rzeczy materialnych, wręcz przeciwnie. Dotyczy różnych aspektów związanych z infrastrukturą krytyczną. Na przykład, jeśli ktoś włamie się do serwerowni i ją zniszczy, to zniszczy nam rzecz materialną, ale równocześnie uniemożliwi dostęp do danych, gdyż może się okazać, że nie mieliśmy backupu, czyli kopii zapasowej. Dlatego w cyberbezpieczeństwie znajduje się element związany z bezpieczeństwem fizycznym, ale głównie koncentruje się ono na ochronie danych.

Mówi się, że cyberbezpieczeństwo jest procesem bardzo dynamicznym. Oznacza to, że nie ma możliwości stwierdzenia, że jesteśmy w 100% cyberbezpieczni, ponieważ sytuacja zmienia się niemal w każdej chwili. Cyberbezpieczeństwo opiera się głównie na analizie ryzyka, co oznacza, że szacujemy, jakie wydarzenia mogą mieć miejsce i jakie skutki będą miały. Po przeprowadzeniu analizy możemy określić działania, które pozwolą efektywnie zarządzać ryzykiem. Warto także zdawać sobie sprawę, że cyberbezpieczeństwo to pojęcie o szerokim zakresie, które obejmuje aspekty techniczne, psychologiczne i socjologiczne.

Kto może zaatakować w przestrzeni wirtualnej?

Pierwszą grupą, która może zaatakować, są przestępcy dążący do osiągnięcia korzyści finansowych. Jednak z kryminologicznego punktu widzenia są oni dość zbadaną grupą, ponieważ ich motywacje są podobne do tych, które napotykamy w świecie realnym.

Konkurencja to kolejna grupa, która może zaatakować, zwłaszcza w sytuacjach przetargowych lub innych, gdy oferta jest poufna lub procedury są niejasne. Wówczas takie osoby mogą mieć motywację, aby sprawdzić z czego wynika taki, a nie inny wynik. 

Ekstremiści, którzy często dążą do dużego rozgłosu, również stanowią zagrożenie w cyberprzestrzeni. 

Aktywiści, dążący do wydobycia informacji uważanych za publiczne dobro, mogą ujawniać tajne lub nielegalne działania organizacji.

Ostatnią grupą są pracownicy, czyli insiderzy, którzy mają dostęp do wewnętrznych zasobów organizacji i coraz częściej wspominani są w kontekście cyberbezpieczeństwa.

Jakie są rodzaje ataków w przestrzeni wirtualnej?

Ataki w cyberbezpieczeństwie można podzielić na dwie grupy: pierwszą z nich stanowią ataki klasyczne, a drugą ataki specyficzne dla danej technologii.

Pierwszym rodzajem ataku jest atak DDoS, który polega na wykorzystaniu dużej ilości danych w celu zablokowania kanału komunikacji i spowodowania niedostępności usług. Skutkuje to brakiem dostępu do strony internetowej lub innych usług, a najczęściej dokonują go zainfekowane komputery.

Kolejnym rodzajem ataku są wirusy, czyli programy stworzone z zamiarem uszkodzenia. Mogą one powodować kradzież danych, blokady, kradzież mocy obliczeniowej lub zniszczenie informacji.

Wśród wirusów wyróżnić można rootkity, które są jednymi z trudniejszych do zwalczenia wirusów. Często potrafią przetrwać nawet wymianę twardego dysku. Konie trojańskie z kolei to z kolei takie wirusy, które wydają się być pomocne, ale w rzeczywistości przynoszą jedynie szkody. Przykładem może być zainfekowana przeglądarka służąca do przeglądania plików PDF.

Czym jest phishing?

Phishing,  to inaczej podszywanie się pod inną osobę w celu wprowadzenia w błąd odbiorcy.  Phising wykorzystuje metodę socjotechniczną, która opiera się na zbieraniu danych na temat odbiorców, a następnie próbie przekonać ich, że pochodzi od zaufanej osoby.

Jakie są inne zagrożenia w cyberbezpieczeństwie? 

Jednym z nich jest Man In The Middle, czyli podsłuchiwanie oraz zmiana treści wiadomości bez wiedzy nadawcy oraz odbiorcy.

Kolejnym zagrożeniem jest crypto jacking, który polega na wykorzystaniu mocy obliczeniowej do kopania kryptowalut.

Brute Force Attack, którego celem jest siłowe przełamanie hasła, również stanowi zagrożenie.

Cyberbezpieczeństwo w Polsce – czemu jest kluczowe?

W erze internetu i cyfrowego świata technologie mobilne są integralną częścią naszego życia. Dlatego też cyberbezpieczeństwo staje się coraz częściej priorytetem i kluczową kwestią. Dane osobowe i finanse są narażone na zagrożenia cyfrowe, dlatego warto chronić swoją prywatność. Ważne jest, aby uważać, jakie informacje przekazujemy w internecie, i kilkukrotnie przemyśleć, czy warto klikać w jakiś link, nawet jeżeli wydaje się, że pochodzi od znajomego na komunikatorze.

Kolejnym istotnym aspektem jest nasze bezpieczeństwo finansowe. Większość osób realizuje płatności online, korzysta z bankowości internetowej i innych usług finansowych. Warto zatem odpowiednio zabezpieczyć dostęp do swoich kont bankowych, aby chronić się przed potencjalnymi atakami hakerskimi, które mogą prowadzić do kradzieży naszych środków. 

Dla firm bardzo ważna jest ochrona danych biznesowych, informacji o klientach, tajemnic handlowych i danych finansowych. To cenne informacje, które stanowią podstawę funkcjonowania wielu organizacji. Dlatego tak istotne jest posiadanie odpowiednich zabezpieczeń, ponieważ utrata takich danych może prowadzić do ogromnych strat finansowych, utraty klientów i nawet uszczerbku na reputacji.

Jakie są wyzwania w dziedzinie cyberbezpieczeństwa?

Cyberbezpieczeństwo nieustannie jest wystawiane na próbę ze względu na coraz bardziej złożone i powszechne zagrożenia cyfrowe. Cyberprzestępcy często wykorzystują zaawansowane metody, które stawiają wiele wyzwań.

Jednym z głównych problemów jest coraz większa ilość ataków hakerskich, które trzeba wykryć i którym trzeba umieć przeciwdziałać. Te ataki mają różne cele, najczęściej jest to kradzież danych lub paraliżowanie systemu.

Kolejnym zagrożeniem jest brak świadomości użytkowników. Nawet najbardziej zaawansowane systemy zabezpieczeń mogą zostać złamane przez nieodpowiednie zachowanie użytkowników. Brak świadomości w tematyce cyberbezpieczeństwa, związanej na przykład z otwieraniem podejrzanych załączników czy klikaniem w nieznane linki, stanowi bardzo duże ryzyko.

Kolejnym zagrożeniem są złośliwe oprogramowania, które mogą wykonywać szkodliwe operacje, takie jak kradzież danych czy szpiegowanie.

Jakie są rozwiązania w dziedzinie ochrony danych?

W związku z rosnącą liczbą zagrożeń cyfrowych ochrona danych staje się priorytetem dla jednostek, firm i instytucji. Istnieją skuteczne rozwiązania, które pozwalają obronić się przed potencjalnymi atakami lub zminimalizować ryzyko.

Pierwszym z tych rozwiązań jest oprogramowanie antywirusowe. To narzędzie skanuje systemy w poszukiwaniu potencjalnie szkodliwego oprogramowania i blokuje je. Ważne jest, aby wybrać skuteczne oprogramowanie, dlatego warto zasięgnąć rady eksperta.

Kolejną wskazówką jest zapora sieciowa, która kontroluje ruch sieciowy i decyduje, które połączenia są dozwolone, a które blokowane. To skuteczna metoda ochrony przed nieautoryzowanym dostępem do sieci.

Aktualizowane oprogramowanie to kolejny skuteczny sposób na zabezpieczenie. Regularna aktualizacja dostarcza poprawek bezpieczeństwa, które zamykają potencjalne luki w systemach. Nieaktualne oprogramowanie jest znacznie bardziej narażone na ataki.

Kolejnym krokiem do zabezpieczenia danych jest tworzenie silnych haseł i korzystanie z autentyfikacji dwuskładnikowej. Silne hasło powinno składać się z wielkich liter, małych liter, cyfr i znaków specjalnych. Autentyfikacja dwuskładnikowa zapewnia dodatkowy poziom weryfikacji tożsamości, co zwiększa bezpieczeństwo danych.

Cyberbezpieczeństwo w Polsce to obszar, który warto ciągle rozwijać, ponieważ dotyczy każdego korzystającego z przestrzeni wirtualnej. Szkolenia w tej dziedzinie pomagają zwiększyć poziom edukacji i świadomości cyfrowej, co jest kluczowe w unikaniu niebezpiecznych zachowań online.

Dodatkowo warto regularnie tworzyć kopie zapasowe danych i przechowywać je w bezpiecznym miejscu. W przypadku ataku lub utraty danych można je łatwo przywrócić, co zapewnia dodatkową ochronę informacji.

Kultura cyberbezpieczeństwa w organizacjach

Cyberbezpieczeństwo w Polsce staje się coraz istotniejszym aspektem działalności organizacji. Warto budować świadomość wśród pracowników, że odpowiedzialność za bezpieczeństwo cyfrowe leży nie tylko w gestii działu IT, ale także jest obowiązkiem każdej osoby w firmie, niezależnie od jej stanowiska.

Inwestowanie w szkolenia z zakresu cyberbezpieczeństwa stanowi kluczowy krok w budowaniu tej świadomości. Dzięki szkoleniom pracownicy będą lepiej przygotowani do podejmowania właściwych decyzji i unikania potencjalnych zagrożeń, będą też na bieżąco informowani o najnowszych ryzykach i praktykach bezpieczeństwa.

Promowanie stosowania silnych haseł oraz autentykacji dwuskładnikowej jest kolejnym istotnym aspektem. Pracownicy powinni zrozumieć, dlaczego te kwestie są tak ważne, jak tworzyć bezpieczne hasła i w jaki sposób je bezpiecznie przechowywać.

W organizacji warto również wprowadzić jasne i spójne procedury dotyczące bezpieczeństwa danych. Dzięki nim wszyscy pracownicy będą dokładnie wiedzieli, jakie zasady obowiązują w zakresie przechowywania i udostępniania informacji.

Kultura cyberbezpieczeństwa w organizacji to wspólny obowiązek wszystkich pracowników, który można budować poprzez szkolenia, promowanie bezpiecznych praktyk i wprowadzanie jasnych procedur. Zapewnia to ochronę przed coraz bardziej zaawansowanymi zagrożeniami w dziedzinie cyberbezpieczeństwa.

Jakie są nowe trendy w cyberbezpieczeństwie?

Cyfrowy świat nieustannie się rozwija. Oznacza to, że ​​zagrożenia również przybierają inne formy. Jednocześnie zmieniają trendy w cyberbezpieczeństwie. Coraz częściej słyszymy o roli sztucznej inteligencji w cyberbezpieczeństwie, która jest zarówno błogosławieństwem, jak i ogromnym wyzwaniem, ponieważ można ją niewłaściwie wykorzystać. Już teraz widzimy, jak przestępcy wykorzystują sztuczną inteligencję do tworzenia bardziej zaawansowanych ataków. Jednak organizacje  także posiadają tę technologię do reagowania na zagrożenia.  

Coraz częściej korzystamy także z Internetu Rzeczy (IoT), czyli sieci urządzeń fizycznych wyposażonych w czujniki, oprogramowanie i inne technologie umożliwiające wymianę danych pomiędzy nimi. Otwiera to nowe możliwości, ale słabo zabezpieczone urządzenia IoT mogą prowadzić do ataków cyberprzestępczych.

Rośnie także wykorzystanie usług chmurowych, a wraz z nim następuje przeniesienie całego bezpieczeństwa danych do chmury. Serwery w chmurze są zazwyczaj dobrze zabezpieczone, a tego typu rozwiązania oferują wiele możliwości, takich jak kopie zapasowe i możliwość skalowania mocy obliczeniowej, którą można zwiększać lub zmniejszać w zależności od potrzeb.

Cyberbezpieczeństwo w Polsce – jakie firmy świadczą usługi w tym zakresie?

Do polskich firm świadczących usługi cyberbezpieczeństwa należy Exatel, która pomaga przedsiębiorcom zwiększyć bezpieczeństwo IT, pozwalając im zaoszczędzić na inwestycjach w dodatkowy sprzęt lub skomplikowane oprogramowanie. Firma ta może pochwalić się wieloma pozytywnymi rekomendacjami oraz posiada certyfikat bezpieczeństwa przemysłowego I stopnia z klauzulą „Ściśle Tajne”, co potwierdza wysoką jakość połączoną z dyskrecją.

Kolejną firmą jest Eximo Project, która projektuje rozwiązania informatyczne według potrzeb klienta. Realizuje także projekty związane z bezpieczeństwem danych. Swoje projekty realizują w sektorze finansowym, handlowo-usługowym, publicznym, a także przemysłowym. Do ich osiągnięć należy to, że od 2010 roku obsłużyli już 9000 użytkowników. Ponadto przeszkolili 4800 kursantów z obsługi systemów informatycznych oraz cyberbezpieczeństwa.

Kolejną firmą jest Dagma Bezpieczeństwo IT. To firma, która dostarcza usługi w zakresie cyberbezpieczeństwa. Posiada także 35-letnie doświadczenie w branży IT. Przedsiębiorstwo jest w stanie przeprowadzić audyt cyberbezpieczeństwa i wskazać słabe punkty w naszej sieci. Możemy także zlecić działania ekspertom oraz skorzystać ze szkoleń i wzbogacić własną wiedzę.

Warto również wspomnieć o firmie Test Army, która od 10 lat świadczy usługi z zakresu cyberbezpieczeństwa. Przedsiębiorstwo jest Platynowym Partnerem ISTQB, co jest potwierdzeniem, że firma stosuje zdefiniowane standardy i praktyki. Ponadto przedsiębiorcy z Test Army regularnie budują wśród Polaków świadomość na temat cyberbezpieczeństwa.

W jaki sposób podnosić świadomość na temat cyberbezpieczeństwa? 

Pomocne mogą okazać się szkolenia i warsztaty z ekspertami. Wiele firm organizuje regularne szkolenia w tym zakresie. Mogą one obejmować podniesienie samej edukacji, rozpoznanie zagrożeń i właściwe reagowanie na nie. Ponadto coraz więcej firm korzysta z takich rozwiązań i szkoli swoich pracowników.

Publikacje i materiały edukacyjne na platformach społecznościowych, takich jak TikTok, Instagram, Facebook i YouTube, to źródło mnóstwa informacji w zakresie cyberbezpieczeństwa oraz tego, w jaki sposób powinniśmy się bronić przed różnego rodzaju zagrożeniami. Warto obserwować te kanały, szczególnie jeśli prowadzone są przez ekspertów i osoby zajmujące się świadczeniem usług w tym zakresie.

Cyberbezpieczeństwo w Polsce w pigułce

Nasze życie prywatne, a także zawodowe, coraz częściej przenosi się do wirtualnej przestrzeni. Dzisiaj wiele osób nie wyobraża sobie życia bez świata online. Dlatego tak ważne jest, aby mieć świadomość pewnych zagrożeń i wiedzieć, w jaki sposób się zachować, kiedy się one pojawią.

Dzisiaj nasze dane są cenniejsze niż kiedykolwiek, bez względu na to, czy są to dane osobowe, finansowe, zawodowe czy prywatne. Powinniśmy je chronić, aby nie dostały się w ręce osób, które do tego nie są uprawnione. Często nie zdajemy sobie sprawy, jaką ilością informacji dzielimy się w mediach społecznościowych. Dlatego świadomość, co powinno pozostać tylko naszą informacją, a co nie, jest kluczowa.

Wraz ze wzrostem rozwoju cyfryzacji, rosną też zagrożenia. Coraz częściej słyszymy o przypadkach, kiedy ktoś kliknął jakiś link, a potem jego komputer został zainfekowany wirusem. Cyberprzestępstwa stają się coraz bardziej powszechne. W miarę rozwoju technologii do działań wkracza także sztuczna inteligencja, która może być zarówno ułatwieniem pracy, jak i ogromnym zagrożeniem. Odpowiednio zabezpieczone systemy mogą skutecznie bronić nas przed tego typu zagrożeniami.

Jeśli prowadzimy biznes, szczególnie powinniśmy dbać o ochronę prywatności i zaufanie naszych klientów. Coraz częściej klienci oczekują, że organizacje, z którymi współpracują, odpowiednio ochronią ich dane. Zaniedbanie w tym zakresie może prowadzić do utraty zaufania i ogromnych kosztów finansowych oraz prawnych. Firmy, które nie przestrzegają tych regulacji, mogą zostać obarczone bardzo dużymi karami.

Dlatego tak ważna jest edukacja i świadomość w zakresie cyberbezpieczeństwa, ponieważ stanowi ona klucz do ochrony naszych danych, ale też danych osób, z którymi współpracujemy.

Cyberbezpieczeństwo w Polsce jest priorytetem, który dotyczy nas wszystkich. Im bardziej rozwija się technologia, tym większe staje się zapotrzebowanie na ochronę danych. Inwestycja w bezpieczeństwo to gwarancja skutecznej ochrony zasobów online.

 

 

Autor: Beata Perzanowska