Ekologiczne produkty w polskich sklepach – źródło zrównoważonych wyborów

Ekologiczne produkty z roku na rok stają się coraz bardziej popularne. Powodów może być sporo, a jednym z nich z pewnością jest coraz większa świadomość konsumentów na całym świecie na temat zdrowego stylu życia i odżywiania. Trend aktywności i zwiększona popularność w branży fitness przyczyniły się do tego, że dzisiaj znacznie częściej zwracamy uwagę na etykiety i składy produktów. Jest to pocieszające, ponieważ ostatnie lata pokazały, że wybór zdrowych produktów w supermarketach ciągle rośnie.

Wzrost świadomości ekologicznej – w jaki sposób ją kształtować?

Aby wybierać ekologiczne produkty, warto w pierwszej kolejności wyrobić sobie pewną świadomość ekologiczną. W jaki sposób to zrobić? Najłatwiej będzie zacząć od wyjaśnienia samego pojęcia.

Otóż świadomość ekologiczna jest to nic innego, jak posiadanie wiedzy na temat środowiska oraz wpływu ludzkich działań na niego. Odnosi się ona między innymi do zrozumienia tego, czym jest ekosystem i w jaki sposób funkcjonuje. Dotyczy także poszerzania wiedzy na temat działalności ludzkiej i jej wpływu na środowisko. To także większe zainteresowanie ochroną środowiska.

Budowanie tej wiedzy jest dość istotne, a wśród Polaków jest ona coraz większa. To także zasługa edukacji, która jest już wprowadzana od najmłodszych lat. Wielu Polaków uważa, że ich działania oraz sposób życia przekładają się na stan środowiska naturalnego. Oznacza to, że sporo ludzi czuje odpowiedzialność za to, jak wygląda nasze środowisko.

Ekologiczne produkty w Polsce: trendy i innowacje

Rynek żywności ekologicznej jest coraz bardziej popularny. Dla branży nadchodzi bardzo atrakcyjny okres. Można zaobserwować, jak wiele ludzi już dziś jest w stanie zapłacić nawet większe pieniądze za jakościową żywność.

Nielsen, światowy lider wiedzy o odbiorcach, danych i analizach, wyliczył, że sam popyt na żywność ekologiczną rośnie w znacznie szybszym tempie niż wydatki na jedzenie. Na przełomie lat 2019 i 2020, według danych, Polacy wydawali 709 milionów złotych na produkty bio.

Warto artykułów ekologicznych rośnie. Z pewnością jest to zasługa coraz większej świadomości Polaków odnośnie zdrowego stylu życia. Ponadto coraz częściej diagnozowane są różnego rodzaju nietolerancje na wiele produktów, a żywność ekologiczna często w tym przypadku jest rozwiązaniem. Ponadto do rozpowszechnienia żywności ekologicznej  przyczyniły trendy w branży fitness, zdrowego stylu życia, siłowni i właściwego dbania o zbilansowaną dietę wśród celebrytów czy influencerów. Pandemia także miała tutaj swój wpływ i bez wątpienia wzmocniła  przekonanie, że dbanie o zdrowie jest naprawdę ważne.

Superfoods: żywność naturalna i bogata w składniki odżywcze

Mianem superfoods określa się żywność pochodzenia naturalnego, bogatą w składniki odżywcze. Można do tej grupy zaliczyć żywność importowaną, taką jak owoce goji, jagody acai czy korzeń ashwagandy. Oczywiście Europa również posiada taką żywność, do której należy między innymi błonnik jabłkowy, burak sproszkowany czy jarmuż sproszkowany.

Najprostszym wyjaśnieniem tego pojęcia jest opisanie go na przykładzie. Każdy z nas wie, że istnieją składniki, które niekiedy dość ciężko zastosować w diecie. Na przykład dla niektórych wyzwaniem będzie dostarczenie żelaza. Oczywiście można sięgnąć po suplementację, aczkolwiek często rozwiązanie jest prostsze niż się wydaje, i okazuje się, że rozwiązaniem w tym wypadku jest dodanie do owsianki trochę kakao czy jagód goji.

Popularność superfoods rośnie. Jest to zasługa coraz większej świadomości, ale też kwestii wyboru. innej alternatywy dla np. suplementacji. 

Czym jest żywność ekologiczna?

Aby żywność została uznana za ekologiczną, w pierwszej kolejności musi spełniać kilka podstawowych warunków. Przede wszystkim musi pochodzić z pola, na którym nie stosowano sztucznych nawozów przez co najmniej ostatnie trzy lata. Ważne jest nie tylko sposób uprawy, ale także ten związany z przechowywaniem i przetwarzaniem produktów ekologicznych zgodnie z wymogami.

Żywność ekologiczna to także taka, która została stworzona bez jakichkolwiek syntetycznych dodatków, konserwantów, dodatków smakowych czy barwników. Niedopuszczalne są nawet śladowe ilości sztucznych nawozów czy pestycydów.

Sam proces wytwarzania produktów ekologicznych musi oczywiście być sprzyjający dla środowiska, a same surowce wykorzystane w produkcji nie mogą być toksyczne ani testowane na zwierzętach. To także kwestia wykorzystanej energii, która powinna być jak najbardziej zminimalizowana.

Ekologiczne produkty ponadto są poddawane kontroli oraz certyfikacji produkcji ekologicznej. Na takich artykułach możemy znaleźć znak „rolnictwo ekologiczne”, który zostaje umieszczony na etykiecie produktu.

Produkty ekologiczne – co można znaleźć na sklepowych półkach w polskich sklepach?

W polskich sklepach znajdziemy coraz więcej produktów ekologicznych. Możemy ich szukać w supermarketach, takich jak Carrefour, Lidl czy Biedronka. Znajdziemy je także w niektórych sklepach osiedlowych oraz w sklepach specjalizujących się tylko w sprzedaży żywności ekologicznej. Są one coraz bardziej dostępne zarówno w większych, jak i mniejszych miejscowościach. Warto również zaznaczyć, że wiele marek posiada swoje sklepy internetowe, oferując klientom możliwość wybierania zdrowych produktów online.

W asortymencie tych sklepów znajdziemy różnorodne produkty, takie jak płatki kukurydziane, jaglane czy orkiszowe. W ofercie są także przyprawy, takie jak papryka słodka, wędzona, ziele angielskie czy majeranek. Wiele miejsc oferuje zdrowe soki, takie jak sok z buraków, sok pomidorowy czy napoje owsiane. Nie brakuje również kiszonek, kapusty kiszonej, ogórków konserwowych czy buraków. W sklepach ekologicznych często dostępne są także jaja z chowu ekologicznego.

Topowe produkty żywności ekologicznej

Jednym z popularnych produktów żywności ekologicznej jest jabłko. Mówi się, że „jedno jabłko z wieczora i nie trzeba doktora”. To dlatego, że jabłko zawiera dużo fenoli, antocyjanów oraz witaminy C. Szczególnie korzystne jest, gdy pochodzi z ekologicznej uprawy i jest używane do produkcji ekologicznych soków.

Jeśli chodzi o soki, to także są one uważane za bardzo dobre ekologiczne produkty, o ile przestrzegane są odpowiednie reguły produkcji. Soki z jabłek, gruszek, buraków czy marchwi jest źródłem wielu witamin. Warto zwrócić uwagę na to, że soki oznaczone jako produkty ekologiczne zawierają znacznie mniej azotanów, czyli związków pochodzących ze sztucznych nawozów.

Kolejnym ważnym produktem jest mleko. Różnica między mlekiem dostępnym na półkach supermarketów a mlekiem ekologicznym jest znacząca. Jeśli masz możliwość, warto wybierać produkty pozyskiwane ze sprawdzonych źródeł, najlepiej od lokalnych gospodarzy. Mleko oznaczone jako produkt ekologiczny zawiera średnio 68% więcej kwasów tłuszczowych omega-3, co potwierdziło badanie przeprowadzone na brytyjskich krowach.

Mówiąc o mleku, nie można zapomnieć o serze. Jeśli jest on ekologiczny, nie zawiera antybiotyków ani sztucznych substancji konserwujących. To samo dotyczy jajek. Okazuje się, że ekologiczne jaja zawierają nawet od 2/3 więcej witaminy A, dwa razy więcej kwasów omega-3 i aż 7 razy więcej beta-karotenu, który ma wiele pozytywnych właściwości, m.in. wpływa pozytywnie na wzrok, wzmacnia odporność i poprawia stan włosów.

Dlaczego warto wybierać polskie produkty ekologiczne?

Warto wybierać polskie produkty ekologiczne z kilku powodów. Bez wątpienia, sięgając po artykuły z lokalnej półki, wspieramy również lokalnych przedsiębiorców, a tym samym całą gospodarkę. Ponadto, jest to także wsparcie dla lokalnych rolników. Wybierając te produkty, pomagamy im w utrzymaniu ich gospodarstw, co przekłada się na lepszą kondycję obszarów wiejskich. To także bezpośrednie wsparcie dla środowiska, ponieważ ekologiczna żywność jest bardziej przyjazna naturze i nie obciąża jej nadmiernym wykorzystywaniem chemicznych substancji.

Ekologiczna żywność, aby mogła być uznawana za taki produkt, musi spełniać surowe kryteria. Przede wszystkim musi być uprawiana w określony sposób, bez stosowania sztucznych nawozów oraz pestycydów przez co najmniej trzy lata. Sposób przechowywania i przetwarzania takiej żywności jest ściśle określony, aby zachować jej ekologiczną czystość. Ponadto bardzo ważny jest sam proces produkcji, w którym zużywa się znacznie mniej energii niż w konwencjonalnym rolnictwie. 

Wybierając polskie produkty ekologiczne, dbamy nie tylko o swoje zdrowie, ale także o środowisko i rozwój lokalnych społeczności wiejskich.

Wybór ekologicznych produktów a ograniczenie śladu węglowego

Ślad węglowy, inaczej mówiąc suma emisji gazów cieplarnianych, powstaje podczas procesu wytwarzania produktów. Sposób, w jaki tworzymy różne artykuły, ma ogromne znaczenie dla środowiska, nawet jeśli patrzymy z perspektywy małych przedsiębiorstw czy lokali. W masowej produkcji staje się to szczególnie widoczne, dlatego wybór ekologicznych produktów ma pozytywny wpływ na środowisko. 

Produkcja żywności ekologicznej odznacza się brakiem stosowania sztucznych nawozów, a sposób przechowywania i przetwarzania takiej żywności jest ściśle określony. To powoduje, że ekologiczne produkty wytwarzane są z mniejszym negatywnym wpływem na klimat i środowisko. 

Ekologiczny produkt – gwarancja wyższej jakości? 

Produkty, które posiadają znak ekologiczny, są poddawane bardziej rygorystycznym kontrolom jakości. Przede wszystkim muszą być uprawiane w określony sposób bez użycia sztucznych nawozów, co także dotyczy sposobu przechowywania. Żywność taka nie zawiera sztucznych konserwantów, barwników czy innych substancji. Oznacza to, że jest bardziej naturalna i nie obciąża organizmu niepotrzebnymi dodatkami. Wybierając produkty ekologiczne, możemy być pewni, że spożywamy zdrowszą i bardziej zrównoważoną żywność.

Polskie produkty ekologiczne vs. importowane – kwestia zrównoważonego rozwoju

Coraz większa ilość produktów ekologicznych jest importowana z państw trzecich. W samym 2022 roku ilość ta wyniosła 31 949 ton, co stanowi aż o 9% więcej niż w roku 2019. Wśród tych produktów znajdują się głównie owoce mrożone, takie jak jagody, maliny, wiśnie, truskawki, borówki, itp., zboża, banany, a także len.

Oczywiście, produkty importowane również muszą spełniać określone wytyczne. Dane zawierają informacje na temat zasad dotyczących importu produktów ekologicznych, przebiegu drogi do obrotu produktami importowanymi, a także procedur znakowania produktów ekologicznych importowanych do Unii Europejskiej.

Wybierając między polskimi produktami ekologicznymi a importowanymi, ważne jest uwzględnienie zarówno jakości, jak i zrównoważonego rozwoju, aby wspierać produkcję ekologiczną w sposób, który jest korzystny zarówno dla nas, jak i dla środowiska.

Ekologiczne oznaczenia i certyfikaty w Polsce

Certyfikaty to bardzo ważny dokument, który potwierdza, że żywność jest wyprodukowana, przetwarzana oraz przechowywana w określony sposób na podstawie konkretnych i dość rygorystycznych warunków. Żywność ekologiczna zatem powinna posiadać numer identyfikacyjny jednostki certyfikującej bądź kontrolującej i miejsce, w którym została wyprodukowana.  

Niekiedy zdarza się, że producenci wprowadzają swoich klientów w błąd, stosując na etykietach takie zwroty jak „prosto z natury” czy „z ekologicznych”. Prawo obowiązujące w Polsce mówi o tym, że słowa takie jak „Eko” czy „Bio” są zarezerwowane właśnie dla produktów ekologicznych. Dlatego tak ważne jest sprawdzanie, czy występują powyższe oznaczenia, bo tylko one gwarantują, że produkt jest naprawdę ekologiczny.

Istnieje również żywność ekologiczna, która nie posiada certyfikatu, mimo że spełnia wszystkie kryteria. Do takich produktów należą między innymi dziczyzna, grzyby czy owoce runa leśnego.

Certyfikaty Ekologiczne w Polsce

Istnieje wiele certyfikatów, które możemy znaleźć na kupowanej żywności. Jest ich tak dużo, że ich liczba może wprowadzić klienta w zakłopotanie. Poniżej wymienimy kilka z nich. 

Pierwszym z nich jest Certyfikat Ekologiczny Euroliść, który jest jednocześnie jednym z najważniejszych ekologicznych certyfikatów w Europie. Sama używanie słów takich jak ,,eko’’, ,,bio’’ czy ,,organiczny’’ reguluje Rozporządzenie Rady (WE). Produkt, który jest znakowane symbolem liścia, przeważnie będzie miał znacznie krótszy okres daty ważności. Mimo to jest to gwarancja co do pochodzenia, a także jakości zakupionych artykułów.

Innym certyfikatem jest Certyfikat Ekologiczny EU Ecolabel. Jest to dokument ustanowiony przez Komisję Europejską. Przede wszystkim nagrodzone nim są produkty, które świadczą o wysokich standardach ekologicznych w każdym etapie działalności. Cel, jaki przyświeca takiemu certyfikatowi, to zachęcenie przedsiębiorców do tworzenia produktów bardziej przyjaznych dla środowiska.

Kolejnym certyfikatem jest Certyfikat Bio, który określa zgodność produktu z kryteriami rolnictwa ekologicznego. Oznacza to, że zarówno proces produkcji, jak i surowce używane w całym procesie, muszą być zgodne z rygorystycznymi standardami.

Innych certyfikatów można by wymieniać jeszcze wiele. Możemy wyróżnić Certyfikat Agro Bio Test, który posiada akredytację Polskiego Centrum Akredytacji. Dotyczy to obszarów takich jak pszczelarstwo, przetwórstwo produktów ekologicznych, produkcja paszy, a także drożdże pszczelarstwo, utrzymanie zwierząt i uprawa roślin. Poza tym możemy jeszcze wymienić Certyfikat Ekologiczny Bio Siegiel czy Ecocert oraz wiele innych.

Rola certyfikatów i oznaczeń 

Certyfikaty oraz oznaczenia pełnią bardzo ważną funkcję w informowaniu konsumentów o jakości danych produktów. Są one pewnego rodzaju zapewnieniem, że dany artykuł został wyprodukowany w danym miejscu i w taki sposób, jak jest to określone. Ponadto produkty ekologiczne są bardziej przyjazne dla środowiska. Brak zawartości konserwantów, sztucznych barwników i innych ulepszaczy sprawia, że są znacznie zdrowsze. Wybierając je, mamy przede wszystkim pewność, że producenci przestrzegają określanych standardów produkcji.

Ekologiczne produkty to nie tylko żywność, ale także kosmetyki. 

Naturalne kosmetyki zyskują coraz większą popularność w Polsce. Wiele lokalnych marek oferuje szeroką gamę produktów do pielęgnacji ciała i twarzy, które są wolne od sztucznych substancji chemicznych i nie są testowane na zwierzętach.

Przy wyborze kosmetyków naturalnych, warto zwrócić uwagę na skład produktu zgodnie z normą ISO 16128. Ta norma określa wytyczne dotyczące udziału składników pochodzenia naturalnego i organicznego w kosmetykach.

Ogólne standardy kosmetyków, czyli inaczej Cosmetics Organic Standard, mówią między innymi o tym, że kosmetyk naturalny zawiera co najmniej 95% surowców pochodzenia naturalnego. Dodatkowo zaleca się, aby opakowanie kosmetyku było przyjazne dla środowiska i nadawało się do recyklingu.

Dzięki tym standardom konsumenci mogą być pewni, że wybierając kosmetyki naturalne, dbają nie tylko o swoje zdrowie, ale także o ochronę środowiska.

Wybór ekologicznych produktów a wpływ na środowisko

 

Raport „Przestaw się na eko” pokazuje, że badani Polacy i Polki w 82% sięgają po żywność ekologiczną podczas robienia zakupów. To jasno świadczy o rosnącej świadomości wśród ludzi. Ekologia to nie tylko trend, ale przede wszystkim bardzo ważna decyzja, która wpływa na środowisko i pomaga dbać o naszą planetę.

Ponadto produkty ekologiczne przyczyniają się do redukcji emisji dwutlenku węgla. Artykuły o niskim śladzie węglowym, takie jak żywność pochodząca z lokalnych źródeł lub produkty opakowane w materiały z odzysku, generują mniejszą emisję CO2 podczas produkcji i transportu. To oznacza mniejszy wpływ na zmiany klimatyczne.

Wybierając ekologiczne produkty, często wspieramy metody produkcji, które są bardziej przyjazne dla przyrody. Rolnictwo ekologiczne może zminimalizować stosowanie pestycydów i chemikaliów, co również przyczynia się do ochrony różnorodności biologicznej i zdrowia ekosystemów.

Jak dokonywać zrównoważonych wyborów zakupowych?

Coraz większa świadomość ekologiczna sprawia, że dokonywanie zrównoważonych wyborów zakupowych jest jeszcze ważniejsze niż kiedyś. To, jakie decyzje podejmujemy jako konsumenci, ma wpływ na środowisko.

Pierwszym krokiem w dążeniu do tego, aby nasze zakupy były bardziej świadome, jest zrozumienie w jaki sposób powstał dany produkt i jaki jest jego miejsce pochodzenia. Warto szukać informacji, skąd pochodzą produkty, jakie materiały zostały użyte do ich produkcji oraz jakie są ich skutki dla środowiska i zdrowia. Im więcej masz wiedzy, tym możesz podjąć bardziej świadomą decyzję i lepiej zadbać o swoje zdrowie, a przy okazji o środowisko.

Po drugie, wybieraj produkty lokalne. Wybierając je, wspierasz lokalne gospodarki i ograniczasz emisję CO2 związaną z transportem. Produkty lokalne często są także świeższe i bardziej smaczne, ponieważ nie muszą pokonywać długich tras.

Następnym krokiem jest szukanie certyfikatów ekologicznych. Certyfikaty ekologiczne są potwierdzeniem, że produkt spełnia określone standardy zrównoważonej produkcji i posiada jakość. Certyfikaty te można znaleźć na produktach spożywczych, kosmetykach, a także innych artykułach.

Pamiętaj o tym, aby unikać zbyt dużej ilości opakowań. Opakowania jednorazowe generują ogromne ilości odpadów. Wybieraj produkty o minimalnym opakowaniu lub szukaj opcji wielokrotnego użytku. Możesz także zabierać ze sobą własne torby wielokrotnego użytku i opakowania na zakupy.

Wybieraj produkty wykonane z odzyskanych materiałów, takie jak ubrania z recyklingu czy meble z odzyskanych surowców, pomagają zmniejszać zużycie surowców naturalnych i ilość odpadów.

Pamiętaj o tym, aby za każdym razem przemyśleć konieczność danego zakupu. Zanim włożysz coś do koszyka, zastanów się, czy dany produkt jest naprawdę potrzebny. Unikaj nadmiernego konsumpcjonizmu i wybieraj tylko te produkty, które są ci naprawdę potrzebne.

 

 

Autor: Beata Perzanowska