Kleszcze – co trzeba wiedzieć o zagrożeniu?

Kleszcze wzbudzają powszechny niepokój. Są przyczyną wielu groźnych chorób w tym boleriozy. Choć nie wszystkie są zainfekowane, to kontakt z tymi pajęczakami nie należy do przyjemnych. Czy można skutecznie chronić się przed kleszczami?

Kleszcze – zagrożenie dla zdrowia

Kleszcze są stawonogami należącymi do rodziny pajęczaków z podgromady roztoczy (Acari). Najczęściej występują w wilgotnym i gorącym klimacie. Na świecie jest około 900 gatunków tych pajęczaków, większość z nich występuje w Europie, Azji i Ameryce Północnej. Kleszcze są przenosicielami wielu groźnych chorób zakaźnych. Podczas żywienia (ssania krwi) wraz ze śliną pajęczaka wstrzykiwane są różnorodne drobnoustroje chorobotwórcze m.in. bakterie, wirusy, a nawet pierwotniaki, dlatego możliwe jest przeniesienie więcej niż 1 patogenu.

Aktywność tych pajęczaków jest zależna od temperatury otoczenia – w Polsce powyżej 5°C, czyli okres marca/kwietnia i trwa do października/listopada. Najgroźniejszą formą dla człowieka są larwy. Kleszcze są najbardziej aktywne zwłaszcza rano i przedpołudniem. Sprzyja im wilgotne i ciepłe otoczenie. Wbrew powszechnej opinii występują niemal wszędzie – także w miejskich parkach, czy też w przydomowych ogródkach.

Jakie miejsce należy sprawdzać?

Aby mały kleszcz nie stał się dużym problemem, to po spacerze warto sprawdzać takie miejsca jak:

• przy linii włosów
• za uszami
• w okolicach pępka
• w pachwinach
• pod kolanami
• w okolicy ścięgien Achillesa

Choroby odkleszczowe – ryzyko zachorowania

Kleszcza należy zawsze usunąć jak najszybciej po zauważeniu. Im szybciej pozbędziesz się insekta, tym jest mniejsze ryzyko zachorowania na choroby przenoszone przez te insekty. Jeśli kleszcz został wyjęty przed upływem doby, to ryzyko zakażenia jest od <1% do 2,6%. Niestety po upływie doby prawdopodobieństwo znacznie wzrasta, aż do 14,4% i rośnie wprost proporcjonalnie do czasu, w którym kleszcz był w organizmie. Po wyjęciu kleszcza miejsce ugryzienia należy przemyć wodą z mydłem, a następnie zdezynfekować przynajmniej 70% alkoholem lub jodyną. Następnie umyć dokładnie ręce i obserwować miejsce ugryzienia przez co najmniej miesiąc.

Pierwsze objawy boreliozy są podobne do grypy, czyli gorączką, ból mięśni i stawów lub uczucie zmęczenia. Wbrew powszechnej opinii rumień występuje tylko u około 10% zarażonych boreliozą. W przypadku wystąpienia tych lub innych objawów w ciągu kilku tygodni od ugryzienia zaleca się wizytę u lekarza POZ. Nieleczona borelioza może prowadzić do poważnych powikłań zdrowotnych nawet za kilka lub kilkanaście lat. Do najczęstszych powikłań spowodowanych boreliozą zalicza się m.in. problemy z układem nerwowym, sercem, a nawet zapalenie mózgu.

5 sposobów, żeby uchronić się przed kleszczami

Podczas prac ogrodowych, spacerów po parku, łące lub lesie nie można zapominać o profilaktyce.

1. Ubierz się w odpowiedni sposób

Wysokie, pełne buty, wysokie skarpety i czapka.  Wbrew obiegowej opinii załóż jasne ubranie, dzięki temu łatwiej zobaczysz na nim kleszcza.

2. Unikaj wysokich traw

Podczas wędrówek unikaj wysokich traw, w których roi się od tych insektów.

3. Stosuj preparaty odstraszające kleszcze

Możesz stosować zarówno urządzenia ultradźwiękowe, jak i różnorodne preparaty w spray. Są to produkty przebadane dermatologicznie.

4. Pij olej z czarnuszki

Olej z czarnuszki zawiera olejki eteryczne, które działają odstraszająco na ten pajęczaki. Regularne stosowanie oleju z czarnuszki stopniowo zmienia zapach na nieprzyjemny dla insektów.

5. Stosuj naturalne olejki eteryczne

Kleszcze nie lubią takich zapachów jak:

• lawenda,
• mięta pieprzowa
• tymianek
• melisa lekarska
• szałwia
• geranium

Przed zastosowaniem zalecamy rozcieńczyć olejek z wodą. Takim preparatem możesz spryskać nie tylko siebie, lecz również swojego pupila.

 

Pamiętaj, że żadna z metod nie jest w 100% bezpieczna, dlatego po przyjściu ze spaceru do domu trzeba dokładnie obejrzeć ciało. Dzięki temu jest duża szansa, że wypatrzysz pajęczaka, zanim się wbije w skórę.